نکات مهم در انتخاب فرش

یکی از نکات مهمی که باید قبل از اقدام نسبت به خرید فرش ماشینی از آن آگاه بود، آشنایی با انواع فرش‌های ماشینی موجود در بازار است. فرش‌های ماشینی را می‌توان از لحاظ جنس الیافی که از آن تولید می‌شوند در چهار دسته عمده طبقه‌بندی کرد که عبارت‌اند از فرش‌های ماشینی پشمی، فرش‌های ماشینی اکریلیک، فرش‌های ماشینی پلی‌استر و فرش‌های ماشینی پلی‌پروپیلن در ادامه به بررسی این الیاف و مقایسه آن‌ها با هم می‌پردازیم.

مقایسه فرش‌های اکریلیک با دیگر انواع فرش ماشینی

در این بخش، تفاوت فرش‌های ماشینی که ۱۰۰ درصد از نخ‌های خاب اکریلیک بافته شده‌اند با سایر فرش‌ها بررسی می‌شود.

از لحاظ دوام و طول عمر، فرش‌های ۱۰۰ درصد اکریلیک نسبت به سایر فرش‌ها، از طول عمر بیشتری برخوردار می‌باشند این فرش‌ها برای مدت طولانی حتی تا بیش از ۳۰۰ سال قابل نگهداری و استفاده هستند ولی فرش‌های بافته‌شده از نخ‌های پلی‌پروپیلن (BCF) و پلی‌استر عمر کوتاهی دارند و در زمان بسیار کوتاهی نرمی و لطافت خود را از دست خواهند داد.

از لحاظ کوتاه شدن (آب‌رفتگی)، به مرور زمان بر اساس مدت مورد استفاده قرار گرفتن یا همان پا خوردگی، تغییر فرش‌های اکریلیک بسیار کم یا ناچیز است که قابل‌چشم‌پوشی است. ولی در دیگر انواع فرش ماشینی، این موضوع به شکل ملموسی قابل‌مشاهده است به طوری که بعد از مدتی شاهد کج یا کوتاه شدن قد یا پهنای فرش خواهیم بود.

از لحاظ شستشو و در معرض نور قرار گرفتن در فرش‌های اکریلیک هیچ‌گونه تغییری مشاهده نمی‌شود ولی این مورد در فرش‌های BCF، مخلوط و پلی‌استر بالعکس است که باعث می‌شود جلوه و زیبایی فرش در زمان کوتاهی از بین برود.

فرش‌های اکریلیک از مقاومت بالایی در برابر گرمای مستقیم برخوردار می‌باشند به طوری که یکی از ویژگی‌هایی که فرش اکریلیک را از سایر فرش‌ها متمایز می‌کند تست گرما است. حتی می‌توان اتوی داغ را روی فرش گذاشته بدون تغییر برداشت ولی در الیاف BCF و پلی‌استر، فرش‌ها براثر قرار گرفتن در برابر گرما دچار سوختگی و فرورفتگی شده و فرش از بین می‌رود.

از لحاظ سایش، فرش اکریلیک دچار تغییر نمی‌شود ولی BCF و پلی‌استر دچار خوردگی یا پوسیدگی به مرور زمان می‌شوند.

اما از معایب فرش‌های اکریلیک می‌توان به این مورد اشاره کرد که در کوتاه‌مدت جذب طبیعت نمی‌شوند ولی ‌BCF‌ و پلی‌استر به مرور پودر شده و در فضا پراکنده و در طبیعت جذب می‌گردد

بر اساس آمار مجله Fiber Year، تولید الیاف اکریلیک در سال ۲۰۱۳ میلادی ۹٫۱ درصد و تولید الیاف پلی‌استر ۶٫۷ درصد به نسبت سال ۲۰۱۲ رشد داشته‌اند. در حال حاضر در کشور آلمان شرکت درالون در سال ۱۷۰ تن الیاف اکریلیک تولید می‌کند که از انواع ظریف‌تر آن جهت مصرف پوشاک بچه‌گانه و مخصوصاً لباس عروسک‌ها استفاده می‌شود. این درحالی است که اخیراً عده‌ای به ویژه در فضاهای مجازی این‌گونه شایع کرده‌اند که الیاف اکریلیک سمی است! آیا به واقع در اروپا اجازه می‌دهند لباس کودک و عروسک که ممکن است حتی در هنگام بازی در دهان کودک قرار بگیرند از الیاف سمی تولید شوند؟! جهت یادآوری باید گفت به علت پرزدهی که فرش‌های اکریلیک در هفته‌های اولیه دارند، تنها ممکن است در برخی افراد که مبتلا به حساسیت هستند موجب تشدید آن شوند.

ویژگی‌ها و کاربرد فرش‌های پلی‌استر و BCF

از مزایای الیاف پلی‌پروپیلن (BCF) و پلی‌استر می‌توان به رنگ‌پذیری بسیار خوب آن‌ها اشاره کرد. به همین دلیل هزینه رنگ‌آمیزی آن‌ها کمتر از سایر الیاف و تنوع رنگ‌های آن نیز بیشتر است و نسبت به الیاف اکریلیک و پشم ارزان‌قیمت‌تر نیز هستند

از دیگر مزایای فرش‌های BCF می‌توان به عدم جذب رطوبت در آن‌ها اشاره کرد. به همین دلیل برای استفاده در محل‌های پر رطوبت مناسب است. فرش پلی‌پروپیلن و پلی‌استر چنانچه شسته شود یا مرطوب شود، در زمان کوتاهی خشک خواهد شد.

 هرچه تراکم فرش بالاتر باشد ارزش بیشتری پیدا کرده و قیمت آن بالاتر می‌رود. بر همین اساس در حال حاضر گران‌ترین فرش‌های ماشینی کشور فرش‌های ۱۲۰۰ و ۱۵۰۰ شانه هستند و فرش‌های ۱۰۰۰ شانه، ۷۰۰ شانه و ۵۰۰ شانه به ترتیب در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند. از لحاظ تفاوت ظاهری، فرش‌های با تراکم بالا یعنی ۱۰۰۰،۱۲۰۰ و ۱۵۰۰ شانه دارای ظرافت، لطافت، انعطاف‌پذیری و زیبایی بیشتری هستند اما قطر (ارتفاع نخ خاب) کمتری نسبت به فرش‌های ۷۰۰ و ۵۰۰ شانه دارند. به عبارت دیگر فرش‌های ۷۰۰ شانه و ۵۰۰ شانه نرم‌تر هستند و وزن کمتری هم نسبت به فرش‌های ۱۰۰۰،۱۲۰۰ و ۱۵۰۰ شانه دارند.

نکته پایانی

ذکر این نکته نیز ضروری است که الیاف اکریلیک هم دارای سطوح کیفی متفاوتی هستند و تنها الیافی که از کیفیت بالایی برخوردار باشند می‌توانند فرش‌هایی با بالاترین درجه کیفیت و طول عمر بالا را نتیجه دهند. حاصل استفاده از الیاف درالون آلمان در تولید فرش تمام اکریلیک پاتریس، محصولی باکیفیت و دوام بالا همراه با کمترین پرزدهی و دارای استانداردهای جهانی را به ارمغان آورده است. قابل ذکر است الیاف کم کیفیت، پرزدهی زیادی دارند و از دوام و طول عمر کمتری نسبت به الیاف با درجه کیفی بالا برخوردارند.

درنهایت، امید است مطالعه این مطالب در خصوص فرش ماشینی، دید روشن‌تری ایجاد کرده و امکان انتخاب آگاهانه‌تری را فراهم آورده باشد.